Маскаа авсны дараа ором нь арилахгүй бол яах вэ?
Корона 19 гарснаас хойш маск бидний өдөр тутмын амьдралын хэв маяг болжээ. Өдөржингөө заавал зүүх ёстой маскны хувьд олон хүмүүст амьсгал давчдах, арьсны асуудал үүсэх гэх мэт таагүй мэдрэмжийг төрүүлдэг болох нь нууц биш. Хэрэв маскаа тайлсан ч гэсэн ором нь арилахгүй удаан хугацаанд үлдсэн байвал арьсны хөгшрөлтийг сэжиглэх хэрэгтэй. Учир нь арьсны уян хатан чанар, чийгшлийг тэтгэгч коллаген багасахад дэмжих хүч буурч маскын ул мөр удаан хугацаанд үлддэг. Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний корпорацаар дамжуулан арьсны коллагены талаар олж мэдье.
Бүх биед байдаг хөгшрөлтийн эсрэг коллаген
Коллаген нь ‘арьсны хөгшрөлтөөс урьдчилан сэргийлэх’ гэдэгтэй ижил утгатай болжээ. Олон хүмүүс гахайн арьсыг идэхийг зөвлөж, “Энэ маш их коллагентай, арьсанд сайн” гэж ярихыг олон удаа сонсож байсан байх. Коллаген нь АНУ-ын эрүүл мэндийн нэмэлт тэжээлийн жагсаалтад орсноос хойш хүн бүрийн анхаарлыг татдаг эрүүл мэндийн нэмэлт бүтээгдэхүүн болоод байна.
Коллаген нь бидний биеийн арьс, судас, яс, булчин зэрэг бараг бүх холбогч эдэд уургийн үүрэг гүйцэтгэдэг. Хумс, үс, эсийн мембран зэрэг ч коллагений эдээс бүрддэг. Эс хоорондын хоосон зайг дүүргэдэг эд бол коллаген юм. Коллаген гэхээр “хатуу бөгөөд гөлчгөр” гэсэн дүр төрх санаанд ордог нь үүнээс үүдэлтэй.
Коллаген нь арьсны чийгшил, уян хатан чанарыг хадгалахад зайлшгүй шаардлагатай эд. Коллагенийг хөгшрөлтөөс салгах боломжгүй бөгөөд нас ахих тусам коллагены хэмжээ буурч арьсны уян хатан байдал, булчингийн формацид нөлөөлдөг. Тодруулбал, коллаген нь мөгөөрсний эдэд ч нөлөөлдөг тул коллаген их хэмжээгээр алдагдвал мөгөөрсийг гэмтээж, үе мөчний өвдөлт нэмэгддэг. Ялангуяа, бие махбодоос ялгарч буй коллагены хэмжээ насанд хүрсэн үед мэдэгдэхүйц буурдаг гэсэн мэдээлэл байдаг.
Коллаген алдагдахад хамгийн мэдэгдэхүйц нөлөөлөл амсдаг эрхтэн бол арьс юм. Учир нь коллаген нь арьсны давхаргын 70 гаруй хувийг эзэлдэг. Коллаген нь арьс хуурайших, уян хатан чанараа алдах, үрчлээтэхээс урьдчилан сэргийлэх үр дүнтэй байдаг. Үс эсвэл хумс эрүүл чанараа алдах нь коллаген алдагдаж байгаагийн шинж юм. Коллагенийг бидний толгойноос хөл хүртэл бүх биед зайлшгүй шаардлагатай эд гэж хэлж болно. Сүүлийн үед коллаген нь биеийн дотор болон гадна талд ч үйлчилдэг болохыг мэдсэнээс хойш түрхдэг коллагенаас эхлээд иддэг коллаген хүртэл олон төрлийн бүтээгдэхүүн гарч байна. Ялангуяа, коллагены агууламж өндөртэй хоол хүнс хэрэглэх нь коллаген нөхөх боломж гэж боддог хүмүүс энэ төрлийн хоол хүнсийг хэрэглэх нь олширсон.
Коллаген ихээр агуулсан хоол хүнсний тухай бодохоор хамгийн түрүүнд гахайн арьс, тахианы хөл л толгойд орж ирдэг. Эдгээр нь зажлахад мэдрэгдэхүйц өтгөн коллаген бүтэцтэй тул коллаген ихтэй гэдгээрээ алдартай. Бидний түгээмэл хэрэглэдэг үхрийн хөлний ясанд ч маш их коллаген агуулагддаг. Гэхдээ эдгээр хүнсний гол орц болох амьтны гаралтай коллаген нь молекулын хэмжээ ихтэй тул биед шингэхээс илүү тэр чигээрээ ялгардаг. Түүнчлэн зөвхөн коллагенийг дангаар идэх нь шингэц сайтай бус байдаг тул биед сайтар шингээхийн тулд А, С аминдэм, антиоксидантуудыг хамт уухыг зөвлөж байна. Коллаген нь өөрөө уургийн бүрэлдэхүүн хэсэг тул биед гаж нөлөө үзүүлдэггүй боловч хэт их хэрэглэж болохгүй. Эм, нунтаг хэлбэрээр хэрэглэдэг коллагены бүтээгдэхүүн нь коллагены агууламж өндөртэй тул ердийн хоол хүнсний хэрэглээгээр авдаг коллагенаас илүү болгоомжтой хандах хэрэгтэй. Хэрэв их хэмжээгээр идвэл өтгөн хатах, хоол боловсруулах чадвар муудах зэрэг сөрөг үр нөлөө үзүүлж болзошгүй бөгөөд далайн хоолонд харшилтай бол загасны коллагенийг уухдаа эмнэлгийн мэргэжилтэнтэй зөвлөлдсөний дараа хэрэглэх хэрэгтэй.
Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний корпорацийн блог ‘Эрүүл мэндийн Чонса’
“Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний корпорацийн бүтээлүүд нь эрүүл мэндийг дэмжих зорилгоор нийтийн ашиг сонирхолд зориулан хийсэн тул арилжааны зорилгоор ашиглах боломжгүй”